Hoe voed jij je kind op? Hoe wil je je kind gaan opvoeden? Of hoe ben jij zelf opgevoed? De manier van opvoeden maakt vaak veel los bij mensen. Iedereen doet het anders en iedereen heeft er wel een mening over. Programma's zoals Eerste Hulp Bij Opvoeden met supernanny Jo Frost zijn erg populair, ook het nieuwe programma 'Het beste voor mijn kind' doet veel stof opwaaien.
Maar wat is nou het beste voor je kind?

Al enige tijd is er veel commentaar over hoe kinderen worden opgevoed. Vooral door de oudere generaties die vinden dat het vaak 'te soft' is. Kinderen worden te veel verwend en ontpoppen zich daardoor in een vervelend kind die steeds zijn/haar zin wil hebben. Maar hoe moet het dan wel nu tijden zo veranderen? Je kind 'goed' opvoeden is makkelijker gezegd dan gedaan.

Straffen:
Kinderen een pak slaag geven als ze niet luisteren, is niet meer van deze tijd en werkt averechts. Dat blijkt uit talloze onderzoeken. Kinderen die met regelmaat geslagen worden, lopen zelfs achter in hun ontwikkeling en hebben gemiddeld een lager IQ. Daarnaast hebben ze later een verhoogd risico op psychische problemen. Uit onderzoek van University of New Hampshire (VS) uit 2013 bleek dat studenten (uit vijftien verschillende landen) die vroeger werden geslagen, nu in hun studententijd vaker crimineel gedrag vertonen. Zij hebben als kind immers agressief gedrag als voorbeeld gekregen.
Oké, dat slaan niet werkt weten de meeste mensen wel. Maar je hebt natuurlijk ook zoiets als 'mildere straffen',  zoals je kind een pleziertje ontnemen zoals bijvoorbeeld de tablet of het tv-uurtje. Of deze soort straffen wel werken, daarover is dan weer minder bekend. De wetenschap beschrijft wel dat het effectiever is om goed gedrag te belonen, dan slecht gedrag te bestraffen. Het kind krijgt immers dan toch de aandacht die hij/zij wilde. En negatieve aandacht is beter dan niets.

Belonen:
Onderzoek toont aan dat het kinderbrein beter reageert op beloningen dan op straffen. Bij volwassenen en kinderen van twaalf en dertien reageren de gebieden in het brein voor cognitieve controle vooral op negatieve feedback, nauwelijks op positieve. Maar bij kinderen van acht en negen is dit dus precies andersom.
Heeft supernanny Jo Frost dan gelijk? Moeten we kinderen vooral prijzen en belonen als ze iets goeds hebben gedaan? Was het maar zo simpel, maar volgens deskundigen moet je ook hiermee uitkijken. Op de lange termijn bereik je met belonen blijkbaar niets. Want zodra een beloning niet meer wordt gegeven, vervallen kinderen direct weer in hun oude gedrag. Hij/zij zal positief gedrag dus niet meer uit zichzelf laten zien. Ze gedragen zich tijdelijk netjes, maar ze leren niet waarom ze iets moeten doen. Ze belonen met materiele zaken heeft dus weinig zin. Maar volgens Kohn geldt dit ook bij het uitbundig prijzen van je kind als ze iets goeds hebben gedaan. Het gevaar bestaat dat kinderen 'complimentverslaafden' worden, die er alleen maar op gericht zijn zoveel mogelijk goedkeuring van hun ouders in de wacht te slepen.

Complimenten:
Dus moeten we dan maar stoppen met het prijzen van onze kinderen? Dit is weer wat te kort door de bocht. Kinderen complimenteren is volgens ontwikkelingspsycholoog Eddie Brummelman van de Universiteit van Amsterdam, op zichzelf niet goed of slecht. Het gaat er om hoe het compliment geformuleerd wordt. Je hebt namelijk persoonsgerichte complimentjes en gedragsgerichte complimentjes. Complimenten gericht op gedrag kan bijvoorbeeld zijn: 'dat heb je goed aangepakt!'  Een compliment gericht op de persoon kan zo klinken: 'Wat ben jij goed!'
Gedragsgerichte complimenten schijnen beter te werken. de persoonsgerichte complimenten kunnen er namelijk voor zorgen dat kinderen twijfelen of ze een bepaalde activiteit wel kunnen.
Maar dit geldt niet voor alle kinderen. Persoonsgerichte- en overdreven complimenten hebben op een onzeker kind een andere uitwerking dan op een kind met meer zelfwaardering. Maar hier komt ook meteen de valkuil naar voren. Want ouders met onzekere kinderen hebben de neiging juist die kinderen overdreven en meer persoonsgericht te prijzen. Maar het kind wordt er dus juist vaak alleen maar onzekerder van. Dit betekent overigens niet dat de ouders dan maar gelijk moeten stoppen met complimenten geven. Het gaat wederom om de manier waarop het compliment geformuleerd wordt.

Time-out:
Een strafmethode die ook populair is, is de zogenaamde 'time out'.  Een stout kind wordt hierbij apart op een krukje gezet, bijvoorbeeld in de hoek of op de gang. Het kind moet op die manier even zijn/haar stoom afblazen en vooral nadenken over zijn/haar gedrag. Dit lijkt een goede oplossing maar het kan bij een kind voor veel onzekerheid en verdriet zorgen, vooral bij kinderen onder de drie jaar oud. Vooral kinderen die moeite hebben met hun emoties om te gaan, en dus boos en gefrustreerd gedrag laten zien, worden regelmatig op een 'time-out' krukje gezet. Maar dit betekent dat kinderen worden afgewezen op het moment dat ze hun ouders juist het hardst nodig hebben. En uit breinscans komt steevast naar voren dat sociale afwijzing, wat kinderen op zulke momenten ervaren, hetzelfde effect heeft als fysieke pijn.

Schreeuwen:
En hoe zit het met schreeuwen? Helpt het om opstandige pubers uit te foeteren? Niet dus,, blijkt uit onderzoek van de University of Pittsburgh (VS). Het zorgt er over het algemeen alleen maar voor dat problemen alleen maar erger worden. Onderzoekers ontdekten dat pubers die veelvuldig op hardhandige wijze verbaal tot de orde werden geroepen door hun ouders, meer last hadden van depressiviteit en eerder geneigd waren tot probleemgedrag zoals vandalisme of ander asociaal gedrag. Of uitbranders nu uit liefde of andere motieven werden gegeven, maakte geen enkel verschil.

Wat werkt dan wel!?
Samen overleggen om iets van je kind gedaan te krijgen, blijkt wel goed te werken. Laat het kind zelf meedenken over een oplossing en leg kinderen uit waarom je graag wilt dat ze iets doen. Natuurlijk betekent dit niet dat je tot in den treure alles maar moet uitleggen en verklaren aan je kind. Dit is namelijk voor zowel de ouder als het kind zelf dodelijk vermoeiend.
Hoe dan ook, er zijn tal van deskundigen, onderzoeken en boeken die je vertellen hoe het vooral niet moet. Maar hoe het dan wel moet en wat wel werkt, is ook niet helemaal duidelijk. Veel partijen en theorieën spreken elkaar ook weer tegen. Uiteindelijk is ieder kind anders en als ouder ken jij je kind toch het beste. Bovendien zijn we allemaal maar mensen. We maken allemaal fouten, daarom zal heus niemand 'de perfecte opvoeding' kunnen realiseren. Laten we dus vooral de kinderen veel liefde geven, ons best doen en adviezen ter harte nemen.



Bron: Quest